– عفونت‌های مزمن گوش: عفونت‌های طولانی‌مدت می‌توانند منجر به آسیب به پرده گوش و ورود پوست به گوش میانی شوند.

– اختلال در عملکرد شیپور استاش: کاهش تهویه گوش میانی باعث ایجاد فشار منفی و کشیده شدن پرده گوش به داخل می‌شود، که شرایط مناسبی برای تشکیل کلستئاتوم ایجاد می‌کند.

– پارگی پرده گوش: در برخی موارد، جراحی‌های قبلی یا تروما به پرده گوش می‌تواند مسیر را برای ورود سلول‌های پوستی به گوش میانی باز کند.

– عامل ژنتیکی: برخی افراد به دلیل ساختار خاص گوش میانی، مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

در صورت تشخیص وجود کیست توسط متخصص، آنتی بیوتیک و قطره مخصوص گوش برای کاهش التهاب تجویز می شود.

بیمار تحت بیهوشی کامل طی دو تا سه ساعت مورد جراحی قرار می گیرد. در این جراحی کیست برداشته می شود و قسمت های آسیب دیده گوش نیز ترمیم می شود. اگر استخوانچه گوش شکسته باشد یک عمل دیگر انجام می شود تا استخوان ها ترمیم گردند.

– وزوز گوش

– درد در ناحیه گوش

– ترشحات همراه با بوی بد

– ضعیف شدن ناحیه راست و یا چپ گوش

– احساس پرشدگی گوش

– احساس منگی

– عفونت گوش میانی

– عدم درمان این بیماری سبب می شود که توده به بخش های دیگر سرایت کند و عدم تعادل در فرد ایجاد شود. در نهایت عفونت گوش میانی و حتی مننژیت یا عفونت در مغز حاصل می شود.

اگر کلستئاتوم گوش به موقع تشخیص داده نشود و تحت درمان قرار نگیرد، عوارض این بیماری فرد را درگیر خواهد کرد. با افزایش مقدار سلول‌های مرده پوست در داخل گوش میانی فرد، فضایی مناسب برای رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها بوجود می آید. افزایش قارچ و عفونت در گوش فرد باعث ایجاد کیست عفونی و در نهایت باعث بروز التهاب در گوش ‌میشود.

با گذشت زمان و پیشرفت این بیماری، کیست داخل گوش باعث از بین رفتن استخوان‌های اطراف آن میشود که در نهایت باعث آسیب‌ رسیدن به پرده گوش، اعصاب صورت، استخوان‌های نزدیک مغز و استخوان‌های داخل گوش می‌شود. آسیب رسیدن و شکسته شدن استخوان‌های داخل گوش باعث کاهش شنوایی و بروز انواع اختلالات شنوایی در فرد می‌شود.

از دیگر عوارض این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

– بروز عفونت مزمن در گوش

– احساس تورم در گوش داخلی

– فلج شدن ماهیچه ها عضلات صورت

– تجمع چرک و عفونت در مغز و بروز آبسه مغزی

– مننژیت (نوعی عفونت مغزی خطرناک است)

– بیمارانی با مشکلات شدید قلبی یا ریوی که بیهوشی عمومی برایشان خطرناک است.

– افراد مسن یا دارای شرایط خاص پزشکی که عمل جراحی ممکن است وضعیت سلامتی آن‌ها را بدتر کند.

– بیمارانی که کلستئاتوم آن‌ها کوچک است و بدون علامت است، مگر اینکه در آینده پیشرفت کند.

جراحی کلستئاتوم یک فرایند پیچیده است که بسته به شدت بیماری و میزان گسترش آن ممکن است مراحل مختلفی داشته باشد. این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و بسته به شرایط بیمار ممکن است بین ۲ تا ۵ ساعت طول بکشد.

آماده‌سازی بیمار

• بیمار قبل از جراحی تحت ارزیابی شنوایی (ادیومتری) و تصویربرداری سی تی اسکن یا MRI قرار می‌گیرد.
• اگر عفونت فعال باشد، پزشک معمولاً آنتی‌بیوتیک یا قطره‌های گوش تجویز می‌کند تا التهاب کاهش یابد.
• بیمار باید حداقل ۸ ساعت قبل از جراحی ناشتا باشد.

ایجاد برش و دسترسی به گوش میانی

جراحی تحت بیهشی عمومی انجام میشود. برای دسترسی به گوش میانی، جراح یکی از دو روش زیر را انتخاب می‌کند:

برش در پشت گوش: در این روش، یک برش کوچک در پشت لاله گوش ایجاد می‌شود تا به ساختارهای داخلی گوش دسترسی پیدا کند.

برش داخل کانال گوش: در برخی موارد، جراح ممکن است از طریق مجرای گوش بدون نیاز به برش خارجی، وارد عمل شود.

برداشتن کلستئاتوم

پس از دسترسی به گوش میانی، جراح با استفاده از ابزارهای دقیق، توده کلستئاتوم و بقایای کراتینی را حذف می‌کند. در این مرحله، جراح باید بسیار مراقب باشد تا به ساختارهای حساس مانند استخوانچه‌های شنوایی (چکشی، سندانی، رکابی)، حلزون گوش، عصب صورت و پرده گوش آسیب نرساند.

اگر کلستئاتوم باعث تخریب استخوان‌های گوش میانی شده باشد، جراح ممکن است بخشی از استخوان‌های آسیب‌دیده را نیز بردارد.

تمپانوماستوئیدکتومی (پاکسازی ماستوئید در موارد پیشرفته)

در مواردی که کلستئاتوم به استخوان ماستوئید (استخوان پشت گوش) گسترش یافته باشد، جراح ناچار به انجام ماستوئیدکتومی خواهد بود. در این روش:

جراح با استفاده از دریل جراحی مخصوص استخوان‌های عفونی ماستوئید را برداشته و مسیرهای تخلیه عفونت را باز می‌کند.

این مرحله اهمیت زیادی دارد زیرا اگر عفونت ماستوئید درمان نشود، ممکن است به مغز یا سایر قسمت‌های جمجمه گسترش یابد.

بازسازی گوش (در صورت نیاز)

پس از برداشتن کلستئاتوم، اگر ساختارهای شنوایی یا پرده گوش آسیب دیده باشند، جراح عملیات بازسازی (تیمپانوپلاستی یا استاپدکتومی) را انجام می‌دهد:

بازسازی پرده گوش (تیمپانوپلاستی): اگر کلستئاتوم باعث پارگی پرده گوش شده باشد، پزشک با استفاده از بافت مصنوعی یا بخشی از بافت خود بیمار (مثلاً از فاشیای گیجگاهی) پرده گوش را ترمیم می‌کند.

بازسازی استخوان‌های شنوایی: اگر استخوانچه‌های گوش میانی تخریب شده باشند، پزشک می‌تواند از پروتزهای شنوایی (از جنس تیتانیوم یا مواد زیست‌سازگار) برای بازگرداندن عملکرد شنوایی استفاده کند.

بستن محل جراحی و پایان عمل

پس از اطمینان از حذف کامل کلستئاتوم و ترمیم آسیب‌های احتمالی، جراح ناحیه جراحی را با دقت بخیه می‌زند. در برخی موارد، یک درن (لوله تخلیه) برای خروج مایعات اضافی و جلوگیری از عفونت در گوش باقی می‌ماند. محل جراحی با پانسمان مخصوص پوشانده شده و بیمار به ریکاوری منتقل می‌شود.

درمان کلستئاتوم مادرزادی و اکتسابی

این جراحی هم برای بیماران با کلستئاتوم مادرزادی (از بدو تولد) و هم برای افراد مبتلا به کلستئاتوم اکتسابی (ناشی از عفونت‌های مزمن یا آسیب به پرده گوش) استفاده می‌شود.

بازسازی ساختار گوش پس از عفونت‌های شدید

در بیمارانی که کلستئاتوم باعث تخریب استخوان‌های گوش شده است، پس از برداشتن توده، جراح از پروتزهای شنوایی یا گرافت‌های بیولوژیک برای بازسازی سیستم شنوایی استفاده می‌کند.

اصلاح عملکرد شیپور استاش و تهویه گوش میانی

گاهی کلستئاتوم به دلیل اختلال در عملکرد شیپور استاش ایجاد می‌شود. جراحی می‌تواند شرایط تهویه گوش را بهبود دهد و از عود مجدد بیماری جلوگیری کند.

درمان بیماران با عفونت‌های مزمن گوش و ماستوئیدیت

برخی بیماران به دلیل عفونت‌های مزمن گوش میانی و التهاب استخوان ماستوئید نیاز به جراحی دارند تا محیط عفونی پاکسازی شود.

بهبود شرایط برای استفاده از سمعک یا کاشت حلزون

بیمارانی که به دلیل کلستئاتوم شنوایی خود را از دست داده‌اند، پس از جراحی و تثبیت وضعیت گوش، ممکن است کاندید استفاده از سمعک یا کاشت حلزون شوند.

حذف کامل توده کلستئاتوم

مهم‌ترین هدف جراحی، برداشتن کامل توده کلستئاتوم از گوش میانی و ماستوئید است. کلستئاتوم یک توده تخریبی است که اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند باعث آسیب‌های جدی مانند نابودی استخوان‌های گوش، عفونت‌های گسترده و حتی تهدیدات جانی شود.

جلوگیری از عفونت‌های مزمن و پیشرفت بیماری

کلستئاتوم معمولاً باعث ترشحات بدبو و مداوم گوش می‌شود. اگر درمان نشود، می‌تواند به مغز، عصب‌های جمجمه‌ای و سینوس‌ها گسترش پیدا کند. جراحی از گسترش عفونت به سایر نواحی جلوگیری می‌کند.

حفظ و بهبود شنوایی بیمار

بسته به میزان آسیب، جراح تلاش می‌کند سیستم شنوایی را حفظ یا بازسازی کند. در برخی موارد، بیمار نیاز به جراحی دوم برای ترمیم شنوایی (مانند تیمپانوپلاستی یا پروتز استخوان‌های شنوایی) خواهد داشت.

کاهش علائم بیمار (درد، فشار، وزوز و سرگیجه)

کلستئاتوم می‌تواند باعث ایجاد درد، احساس پری، وزوز گوش و حتی سرگیجه شود. جراحی به کاهش این علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک می‌کند.

جلوگیری از عوارض جدی و تهدیدکننده زندگی

اگر کلستئاتوم به موقع درمان نشود، می‌تواند منجر به عوارض خطرناکی مانند موارد زیر شود:

– فلج عصب صورت (درگیری عصب هفتم جمجمه‌ای)

– مننژیت و آبسه مغزی

– لنفادنیت و عفونت‌های گسترش‌یافته در گردن

– سوراخ شدن و از بین رفتن کامل پرده گوش