سینوس‌ها حفره‌های هوایی درون استخوان‌های صورت هستند که نقش مهمی در مرطوب‌سازی هوا، کاهش وزن جمجمه و ایجاد طنین در صدا دارند. اما گاهی این حفره‌ها دچار التهاب، عفونت یا گرفتگی مزمن می‌شوند و مشکلاتی مانند سینوزیت مزمن، انسداد تنفسی و سردردهای مداوم ایجاد می‌کنند. در چنین شرایطی، پزشکان روش‌های مختلفی را برای درمان پیشنهاد می‌دهند که یکی از مدرن‌ترین و کم‌تهاجمی‌ترین آن‌ها جراحی آندوسکوپی سینوس است.

جراحی آندوسکوپی سینوس برای همه بیماران مبتلا به مشکلات سینوسی توصیه نمی‌شود، اما در برخی موارد، این عمل ضروری است:

سینوزیت مزمن و مقاوم به درمان

اگر عفونت سینوسی بیش از ۱۲ هفته طول بکشد و به درمان‌های دارویی مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، اسپری‌های استروئیدی و شست‌وشوی بینی پاسخ ندهد، جراحی آندوسکوپی گزینه مناسبی خواهد بود.

وجود پولیپ بینی

پولیپ‌های بینی توده‌های غیرسرطانی و نرم هستند که در اثر التهاب مزمن در سینوس‌ها رشد می‌کنند و باعث انسداد مسیرهای هوایی می‌شوند. این وضعیت با جراحی آندوسکوپی به راحتی درمان می‌شود.

مشکلات ساختاری و انسداد سینوس‌ها

برخی افراد به دلیل مشکلات مادرزادی یا آسیب‌های فیزیکی دچار انحراف سپتوم بینی، تنگی مجاری سینوسی یا سایر ناهنجاری‌های آناتومیکی هستند که باعث احتباس ترشحات و افزایش خطر عفونت می‌شود.

عفونت‌های سینوسی مکرر

افرادی که به طور مداوم دچار سینوزیت و عفونت‌های سینوسی می‌شوند، می‌توانند با جراحی آندوسکوپی از این چرخه عفونت‌های مداوم خارج شوند.

سردردهای سینوسی شدید و مداوم

برخی از سردردهای مزمن ناشی از مشکلات سینوسی هستند که با درمان‌های دارویی برطرف نمی‌شوند. در چنین مواردی، جراحی می‌تواند تسکین‌دهنده باشد.

– کاهش احتمال ابتلا به انواع عفونت های سینوسی

– کم کردن میزان و شدت عفونت های ایجاد شده در سینوس ها

– بهبود یافتن شدت هوای جریان یافته از طریق بینی

– اصلاح و بهبود عملکرد حس بویایی

– از بین بردن اختلالات موجود در تخلیه ترشحات سینوسی

– رفع پولیپ بینی و آزاد شدن مسیر خروج ترشحات

– برطرف کردن مشکل انسداد در دهانه سینوس ها

– اصلاح انحراف تیغه میانی بینی

– افزایش حجم مجرای خروجی سینوس

– تخلیه و خارج کردن تومورهای خوش خیم و بدخیم در حفره های سینوسی یا اطرف آن

– کنترل ترشحات و خونریزی بینی

– خارج کردن اشیاء خارجی از حفره های داخلی بینی

این جراحی برای درمان طیف وسیعی از مشکلات سینوسی انجام می‌شود، از جمله:

سینوزیت مزمن: التهاب مداوم سینوس‌ها که با مصرف دارو بهبود نمی‌یابد.

پولیپ‌های بینی: رشد غیرطبیعی بافت درون بینی که منجر به انسداد راه‌های هوایی می‌شود.

انسداد مجاری سینوسی: که مانع از تخلیه طبیعی ترشحات سینوسی می‌شود.

عفونت‌های سینوسی مکرر: که زندگی روزمره بیمار را مختل می‌کند.

تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم در سینوس‌ها: برای برداشتن توده‌های غیرطبیعی.

مشکلات ساختاری بینی و سینوس‌ها: مانند انحراف تیغه بینی که تنفس را دشوار می‌کند.

– افرادی که مشکل تورم و التهاب در داخل سینوس های خود را دارند.

– بیمارانی که مسیر عبور مایعات در کانال سینوس های آن ها مسدود و یا تنگ شده است.

– کسانی که به دلیل اختلالات در آناتومی بینی و سینوس هایشان به اختلالات تنفسی مبتلا هستند.

– افرادی که مشکلات بینی و سینوس هایشان با دیگر روش های درمانی برطرف نشده است.

جراحی آندوسکوپی سینوس با استفاده از بی‌حسی موضعی و یا تحت بیهوشی کامل انجام میشود. در روش بیحسی موضعی حفره سینوس ها یا بینی فرد به طور کامل بی‌حس می‌شود، اما بیمار هوشیاری کاملی دارد و یا تحت تاثیر آرام‌بخش قرار میگیرد. اما اگر روش جراحی با بیهوشی کامل انتخاب شده باشد، بیمار در طول جراحی به خواب می ‌رود. در جراحی سینوس ها، جراح آندوسکوپ بینی را وارد سوراخ بینی کرده تا بتواند داخل بینی را ببیند. هدف از انجام این عمل این است که در ابتدا کانال‌های باریک اتصال دهنده بینی مشخص و این منافذ یا کانال‌های باریک، بزرگ تر شود و تخلیه سینوس‌ها به بینی بهتر شود.

انجام جراحی آندوسکوپی بینی با هدف تشخیص، درمان و بررسی درمان بیمار صورت می گیرد. در انجام جراحی با هدف درمانی، معمولا جراح مجرای تنفسی که بسته شده است را باز می کند. در بعضی شرایط، ممکن است جراح با توده غیرطبیعی رو به رو شود که در این شرایط اغلب نمونه برداری از بافت انجام می شود تا ارزیابی دقیقی از شرایط درمانی فرد انجام شود.

بیهوشی یا بی‌حسی

این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود، اما در برخی موارد می‌توان از بی‌حسی موضعی نیز استفاده کرد.

ورود آندوسکوپ به بینی

پزشک یک آندوسکوپ نازک و دارای دوربین را از طریق سوراخ‌های بینی وارد مجاری سینوسی می‌کند. این دوربین تصاویر دقیقی از داخل سینوس‌ها را روی مانیتور نمایش می‌دهد.

برداشتن انسدادها و پولیپ‌ها

با استفاده از ابزارهای کوچک، پزشک بافت‌های ملتهب، پولیپ‌های بینی یا ترشحات عفونی را برمی‌دارد. در برخی موارد، اگر انحراف تیغه بینی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است آن را نیز اصلاح کند تا جریان هوای بهتری ایجاد شود.

شست‌وشو و اتمام جراحی

پس از برداشتن انسدادها، سینوس‌ها با محلول نمکی شست‌وشو داده می‌شوند تا بقایای عفونت یا خونریزی کاهش یابد. سپس ابزارها خارج شده و جراحی به پایان می‌رسد. مدت زمان جراحی بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت است و معمولاً بیمار در همان روز مرخص می‌شود

نتایج این جراحی معمولاً طولانی‌مدت و مؤثر هستند، اما در برخی موارد، ممکن است مشکلات سینوسی پس از چند سال عود کنند. برای جلوگیری از این مسئله، رعایت نکات زیر ضروری است:

– شست‌وشوی منظم بینی با سرم نمکی

– پرهیز از قرار گرفتن در معرض آلاینده‌ها و دود سیگار

– مصرف داروهای ضدالتهاب در صورت تجویز پزشک

– مصرف داروهای استروئیدی و ضد انعقاد خون مانند انواع آسپرین ها، بروفن، دیکلوفناک، پیروکسیکام، پلاویکس، وارفارین و سایر دارو‌‌ها از چهارده روز قبل از انجام عمل ممنوع است.

– یک ماه قبل از انجام جراحی از مصرف مشروبات الکلی و استعمال دخانیات پرهیز کنید.

– قبل از انجام جراحی تمامی اطلاعات و سوابق بیماری های قبلی و فعلی، داروهای مصرفی و حساسیت های خود را به پزشک اطلاع دهید.

– در صورت ابتلا به هرگونه عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی و … عمل جراحی حداقل به مدت سه هفته باید به تعویق بیفتد زیرا این شرایط ممکن است، باعث خونریزی بیش از حد در حین عمل می‌‌‌شود.

– افرادی که علاوه بر پولیپ بینی همزمان مبتلا به آسم نیز هستند حتما لازم است این بیماران تحت نظر متخصص به درمان و بهبود آسم خود بپردازند تا در هنگام جراحی آسم آن‌‌ها کنترل شده باشد.

– آزمایشات و عکسبرداری های مورد نیاز قبل از جراحی که توسط پزشک دستور داده شده است را به طور کامل انجام دهید.

– به مدت ۲ الی 3 هفته پس از جراحی، از انجام فعالیت های سنگین و خم شدن مکرر و زیاد خودداری کنید.

– به منظور پیشگیری از درد و بهبودی سریعتر، داروهای تجویز شده را به طور مرتب مصرف کنید.

– در طول دوران نقاهت از انجام ورزش‌های پر فشار و تماسی پربرخورد و یا ورزش‌های هوازی پرهیز نمایید.

– به منظور جلوگیری از ایجاد فشار در نواحی جراحی شده، عطسه و سرفه باید با حالت دهان باز صورت گیرد.

– تا 2 ماه پس از انجام جراحی از شنا کردن و شیرجه زدن پرهیز نمایید.

– با سرم و قطره های تجویز شده بینی را به طور مکرر و طبق دستور پزشک، شست و شو دهید.

– از مصرف مشروبات الکی و استعمال دخانیات تا اطلاع ثانوی خودداری کنید.

– به هنگام خوابیدن سر خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا به راحتی بتوانید تنفس کنید.

– از فین کردن با فشار زیاد خودداری کنید چرا که این کار ممکن است باعث پاره شدن مویرگ‌‌ها و خونریزی از بینی شود.