کیست پلک در نتیجه نوعی فرایند التهابی به علت باریک شدن دهانه غدد ایجاد می‌شود. باریک شدن منجر به انسداد غده ها می‌گردد و در نهایت مایع اشک به داخل پلک برگشته و در نتیجه کیست تشکیل می‌شود. این کیست ها می‌توانند در پلک بیرونی یا داخلی ایجاد شوند.

• • گل مژه:
  • گل مژه یکی از معروف ترین انواع کیست پلک می باشد. گل مژه چرکی باعث قرمزی، ورم و سوزش پلک می شود. گل مژه معمولا ۱ تا ۳ روز در پلک وجود دارد ولی اگر بیشتر از آن طول بکشد نیاز به معاینه پزشک دارد.
  • شالازیون:

  یک نوع برآمدگی بزرگ روی پلک است. شالازیون معمولا ۸ تا ۱۶ هفته طول می کشد تا از بین برود و اگر بیشتر از این مدت وجود داشته باشد باید با عمل جراحی برداشته شود. شالازیون ممکن است همراه با درد و یا بدون درد باشد. شالازیون معمولا در اثر باقی ماندن گرد و خاک بعد از عفونت روی چشم ایجاد می شود.

  • کیست غده عرق:
  • این نوع کیست بسیار شایع است. ظاهر این نوع کیست برآمدگی های گرد، براق و شفاف در نزدیکی مجرای اشکی چشم است.

– برآمدگی روی پلک یا اطراف چشم

– قرمزی

– ورم پلک

– سوزش

– ترشحات از چشم

– احساس درد

– احساس ناراحتی هنگام پلک زدن

– احساس خارش

کیست‌های پلک به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند:

انسداد غدد چربی: شایع‌ترین علت شالازیون و گل مژه است.

عفونت: باکتری‌هایی مانند استافیلوکوک می‌توانند باعث ایجاد گل مژه شوند.

التهاب مزمن: بیماری‌های التهابی مانند روزاسه یا بلفاریت خطر ابتلا به کیست را افزایش می‌دهند.

آسیب‌های پوستی: زخم‌ها یا ضربه‌های وارد شده به پلک می‌توانند تشکیل کیست را تسهیل کنند.

عدم رعایت بهداشت چشم: استفاده مکرر از لوازم آرایشی بدون شست‌وشو یا لمس چشم‌ها با دست‌های آلوده.

– باکتری استافیلوکوک

– بسته شدن مجاری چشم

– عدم رعایت بهداشت چشم ها

– تماس چشم با آلودگی‌ها

– بلفاریت (التهاب پلک) طولانی مدت

– مواد آرایشی چشم تاریخ گذشته

– پاک نکردن آرایش چشم موقع خواب شب

– تماس دست آلوده به چشم ‌ها

کیست‌های پلک به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند و برخی افراد به دلیل شرایط خاص یا عادات روزمره بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند.

افراد با پوست چرب

تولید بیش از حد چربی در غدد میبومیان ممکن است باعث انسداد این غدد شود و منجر به تشکیل کیست شالازیون یا گل مژه گردد.

افرادی که بهداشت چشم را رعایت نمی‌کنند

افرادی که مژه‌ها و پلک‌های خود را به درستی تمیز نمی‌کنند یا از مواد آرایشی چشم به طور مداوم و بدون شست‌وشو استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض تجمع چربی و آلودگی هستند.

افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی التهابی

بیماری‌هایی مانند روزاسه یا درماتیت سبوره‌ای خطر ابتلا به کیست پلک را افزایش می‌دهند.

افراد با بیماری‌های چشمی مزمن

افرادی که به بیماری‌هایی مانند بلفاریت (التهاب پلک) یا خشکی چشم مبتلا هستند، بیشتر در معرض انسداد غدد چربی و ایجاد کیست قرار دارند.

افراد با ضعف سیستم ایمنی

ضعف سیستم ایمنی به دلیل بیماری‌هایی مانند دیابت، ایدز یا مصرف داروهای سرکوب‌کننده ایمنی، می‌تواند احتمال بروز عفونت‌های پلک و تشکیل کیست را افزایش دهد.

جراحی کیست پلک برای افرادی انجام می‌شود که به درمان‌های غیرجراحی پاسخ نداده‌اند یا علائم شدیدی را تجربه می‌کنند.

افرادی که کیست آن‌ها بزرگ و مقاوم به درمان است

اگر کیست با درمان‌هایی مانند کمپرس گرم یا داروهای موضعی کوچک نشود یا بهبود نیابد، جراحی توصیه می‌شود.

بیمارانی با درد شدید یا عفونت مکرر

افرادی که درد شدید یا عفونت‌های مکرر را تجربه می‌کنند، نیاز به جراحی دارند تا منبع عفونت یا التهاب حذف شود.

افرادی با اختلال در بینایی

اگر کیست بزرگ شده و باعث فشار بر کره چشم یا محدودیت بینایی شود، جراحی ضروری است.

افرادی با مشکلات ظاهری یا عملکردی پلک

بیمارانی که کیست باعث تغییرات ظاهری (مانند افتادگی پلک یا تورم) یا مشکلات عملکردی شده است، می‌توانند کاندیدای جراحی باشند.

افراد مبتلا به کیست‌های مادرزادی یا کیست‌های پیچیده

کیست‌های مادرزادی (مانند کیست درموئید) یا کیست‌هایی که ماهیت غیرمعمول دارند، نیاز به بررسی و گاهی جراحی دارند.

افرادی که به کیست بدخیم مشکوک هستند

در صورتی که پزشک به بدخیمی یا ماهیت غیرطبیعی کیست مشکوک باشد، جراحی برای بیوپسی و تشخیص دقیق توصیه می‌شود.

کسانی که از علائم مزمن خسته شده‌اند

اگر کیست به طور مداوم عود کند یا علائم آن کیفیت زندگی بیمار را مختل کند، جراحی می‌تواند راه‌حل نهایی باشد.

کمپرس گرم:

استفاده از کمپرس گرم برای 10 تا 15 دقیقه، چند بار در روز، می‌تواند به باز شدن غدد مسدود شده کمک کند.

داروهای موضعی:

استفاده از پمادها یا قطره‌های آنتی‌بیوتیک برای کاهش التهاب یا درمان عفونت.

تزریق استروئید:

برای کاهش التهاب در موارد مقاوم به درمان.

آنتی‌بیوتیک خوراکی:

در موارد عفونت شدید یا گل مژه‌های مکرر.

درمان جراحی

اگر کیست به درمان‌های غیرجراحی پاسخ ندهد یا علائم شدیدی ایجاد کند، جراحی گزینه مناسبی است.

کیست پلک یک توده کوچک و معمولاً خوش‌خیم است که در پلک بالا یا پایین ظاهر می‌شود. این کیست‌ها ممکن است حاوی مایع یا چربی باشند. کیست پلک یکی از شایع‌ترین مشکلات چشمی است که در نتیجه انسداد غدد چربی یا عفونت ایجاد می‌شود. این کیست‌ها ممکن است کوچک و بدون علائم باشند یا با درد، التهاب و مشکلات بینایی همراه شوند. در مواردی که درمان‌های غیرجراحی موفق نباشند یا کیست بزرگ و عفونت‌زا باشد، جراحی به عنوان یک راهکار درمانی مؤثر در نظر گرفته می‌شود.

جراحی کیست پلک یک روش ساده و ایمن است که به صورت سرپایی و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.

آماده‌سازی بیمار:

محل جراحی با تزریق بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود.

ایجاد برش کوچک:

بسته به محل کیست برشی در سطح داخلی یا خارجی پلک ایجاد می‌شود.

برداشتن کیست:

کیست و محتویات آن به طور کامل خارج می‌شوند.

تمیز کردن محل جراحی:

محل برش تمیز و ضدعفونی می‌شود و در صورت نیاز بخیه زده می‌شود.

– هرگز دست های آلوده خود را به چشم هایتان نزنید و یا چشم های خود را نمالید، زیرا این کار باعث انتقال میکروب های دست به چشم ها می شود.

– کمپرس مرطوب و گرم را به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه ، سه الی شش بار در روز بر روی توده قرار دهید. اینکار ممکن است به باز شدن منافذ بسته شده کمک کند.

– برای کاهش درد می توانید از پماد، محلول یا پدهای دارویی استفاده کنید.

-اجازه دهید کیست یا برآمدگی خودش باز شود، آن را فشار ندهید.

– تا زمانی که این بیماری ها بهبود نیافته است از لوازم آرایشی چشم استفاده نکنید و لنز تماسی نگذارید.

– اگر گل مژه با درمان های خانگی بهبود پیدا نکرد با پزشک خود مشورت کنید.

ممکن است برای بهبود شرایط به آنتی بیوتیک یا داروی تجویزی دیگری نیاز داشته باشید. اگر عفونت به سایر قسمت ها همچون پلک یا چشم منتشر شده باشد باید با دستور پزشک آنتی بیوتیک مصرف نمایید.

مراقبت‌های بعد از جراحی کیست پلک بسیار مهم هستند تا بهبودی سریع و بدون عارضه حاصل شود. این اقدامات نه‌تنها از عفونت و التهاب جلوگیری می‌کنند، بلکه به حفظ سلامت چشم و پلک کمک می‌کنند.

مراقبت از محل جراحی

محل جراحی باید همیشه تمیز و خشک نگه داشته شود. اگر پزشک برای شما پانسمان تجویز کرده است، باید آن را طبق دستور تعویض کنید. در صورتی که زخم باز باشد، از دست زدن مستقیم به آن خودداری کنید و به هیچ وجه پلک خود را مالش ندهید. رعایت بهداشت در این مرحله بسیار حیاتی است.

مصرف داروهای تجویزی

پزشک احتمالاً برای پیشگیری از عفونت آنتی‌بیوتیک‌هایی را به صورت خوراکی، پماد، یا قطره چشمی تجویز می‌کند. این داروها را به‌موقع و طبق دوز تعیین‌شده مصرف کنید. اگر پس از جراحی احساس درد داشتید، استفاده از مسکن‌های تجویز شده می‌تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. در برخی موارد، داروهای ضدالتهاب نیز برای کاهش تورم و قرمزی تجویز می‌شوند.

محافظت از پلک و چشم

پلک پس از جراحی حساس است و نیاز به مراقبت ویژه دارد. از هرگونه فشار مستقیم یا ضربه به پلک خودداری کنید. در هنگام خواب، می‌توانید از محافظ چشم استفاده کنید تا از برخورد ناخواسته دست یا بالش به محل جراحی جلوگیری شود. همچنین، از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید یا باد شدید اجتناب کنید.

محدودیت در فعالیت‌ها

پس از جراحی، از انجام فعالیت‌های سنگین مانند ورزش، خم شدن زیاد، یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. این اقدامات می‌توانند باعث افزایش فشار در ناحیه جراحی و خونریزی شوند. همچنین، تا زمان بهبودی کامل از شنا کردن و استفاده از سونا پرهیز کنید، زیرا محیط مرطوب می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد.

رعایت نکات آرایشی و بهداشتی

تا زمان بهبودی کامل، استفاده از لوازم آرایشی در اطراف چشم ممنوع است. لوازم آرایشی ممکن است باعث تحریک زخم یا عفونت شوند. اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، باید برای مدتی از آن‌ها صرف‌نظر کرده و از عینک استفاده کنید.

کنترل علائم هشداردهنده

پس از جراحی، تورم و قرمزی خفیف طبیعی است، اما اگر تورم شدید شد، درد غیرعادی داشتید، یا ترشح چرکی و کاهش بینایی را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. این علائم می‌توانند نشانه عفونت یا عوارض دیگر باشند که نیاز به بررسی فوری دارند.

مراجعه منظم به پزشک

ویزیت‌های دوره‌ای پس از جراحی بسیار مهم هستند. پزشک در این جلسات وضعیت زخم را بررسی کرده و در صورت نیاز، بخیه‌ها را خارج می‌کند یا داروهای لازم را تغییر می‌دهد.

تغذیه مناسب و استراحت کافی

تغذیه سالم با مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غذاهای پروتئینی به بهبود زخم کمک می‌کند. استراحت کافی نیز باعث می‌شود بدن شما انرژی لازم برای ترمیم زخم را داشته باشد. همچنین، نوشیدن آب کافی برای حفظ رطوبت بدن و جلوگیری از خشکی چشم ضروری است.