اتوپلاستی یا جراحی زیبایی گوش، نوعی روش برای تغییر شکل ظاهری، اصلاح و تغییر اندازه آن‌ها و بهبود وضعیت گوش‌هاست. این نوع روش برای درمان گوش‌هایی میباشد که از سر خارج شده‌اند و به طرز نامتناسبی بزرگ هستند یا شکل طبیعی ندارند، استفاده می‌شود.
مشکل در ساختار ظاهری گوش به‌صورت مادرزادی وجود دارد و با رشد سن افراد، واضح‌تر می‌شود؛ اما در بعضی موارد ممکن است در حین تصادف یا در هنگام ورزش به ظاهر گوش‌ و حالت آن‌ها آسیبی رسیده باشد. اتوپلاستی ضمن ایجاد تعادل و تناسب در فرم و اندازه گوش‌ها، شکل طبیعی‌تری به آن‌ها می‌دهد و این موضوع باعث افزایش اعتماد بنفس افراد خواهد شد.

نوع روش مورد استفاده و برش ها در جراحی به نوع مشکل گوش ها بستگی دارد. محل شکاف ممکن است پشت گوش ها و یا درون چین گوش ها باشد. برش ها در مناطقی از گوش انجام می شود که بطور واضح قابل مشاهد نباشند. ابتدا بر اساس تشخیص جراح، فرد تحت بی حسی و یا بیهوشی قرار می گیرد سپس برشی در پشت گوش و یا درون چین های گوش توسط جراح ایجاد میشود و از طریق این شکاف جراح به غضروف دسترسی پیدا می کند.
در مرحله بعد تغییرات لازم بر روی غضروف گوش انجام شده و پوست اضافه ی آن ناحیه برداشته شده و اگر فاصله ی گوش ها با سر نرمال نباشد گوش ها به سر نزدیک شده و در مرحله ی آخر شکاف ایجاد شده بخیه زده و سپس پانسمان به دور سر پیچیده می شود. مدت زمان انجام این جراحی طولانی نبوده و معمولا حدود یک الی دو ساعت به طول می انجامد.

بهبود زیبایی چهره: ایجاد تناسب بیشتر بین گوش‌ها و سایر اجزای صورت یکی از مهم ترین اهداف عمل اتوپلاستی است.

افزایش اعتماد به نفس: کاهش نگرانی‌های فرد درباره ظاهر گوش‌هایش، به ویژه در کودکان و نوجوانانی که ممکن است به دلیل گوش‌هایشان مورد تمسخر قرار گیرند.

اصلاح عملکردی: با عمل اتوپلاستی بهبود شنوایی یا رفع مشکلاتی که ناشی از ناهنجاری‌های گوش هستند، اتفاق می افتد.

اتوپلاستی عمدتاً به دلایل زیبایی انجام می‌شود، اما کاربردهای درمانی نیز دارد:

رفع گوش‌های برجسته:

بسیاری از افراد از گوش‌های برجسته که به طور غیرطبیعی از سر فاصله دارند، رنج می‌برند. این جراحی گوش‌ها را به سر نزدیک‌تر می‌کند و ظاهر طبیعی‌تری ایجاد می‌کند.

اصلاح گوش‌های بدشکل یا نامتقارن

عدم تقارن گوش‌ها یا وجود ناهنجاری‌های مادرزادی مانند گوش‌های کوچک یا گوش‌های بدون لاله می‌تواند به طور موثری با اتوپلاستی درمان شود.

ترمیم آسیب‌های گوش

در مواردی که گوش به دلیل تصادف، ضربه، یا جراحی قبلی دچار بدشکلی شده باشد، اتوپلاستی می‌تواند ظاهر گوش را ترمیم کند.

بازسازی گوش‌های ازدست‌رفته

در مواردی مانند میکروتیا (عدم رشد کافی گوش)، این جراحی به بازسازی و بهبود شکل ظاهری گوش کمک می‌کند.

این عمل معمولاً بین 1 تا 2 ساعت طول می‌کشد، اما بسته به نوع اصلاحات ممکن است متفاوت باشد و بیماران می‌توانند در همان روز به خانه بازگردند.

نتایج نهایی جراحی معمولاً پس از چند هفته قابل مشاهده هستند. گوش‌ها به شکل طبیعی‌تر و متناسب‌تری می‌رسند. با گذشت زمان، جای زخم‌ها نیز کم‌رنگ می‌شوند و ظاهر طبیعی‌تری به خود می‌گیرند.

رشد کامل گوش‌ها:

گوش‌ها تا سن ۵ سالگی به رشد کامل نمی‌رسند. جراحی در سنین پایین می‌تواند باعث ایجاد مشکلات در رشد گوش شود. بنابراین ابتدا بهتر است فرد به سن مناسبی برای انجام عمل اتوپلاستی برسد.

سلامت جسمانی مناسب:

یکی از مهم ترین فاکتورها برای انجام عمل سلامت جسمانی است. افراد باید از نظر جسمانی سالم باشند و هیچ بیماری زمینه ای یا عفونتی که ممکن است روند جراحی یا بهبودی را تحت تأثیر قرار دهد، نداشته باشند.

نارضایتی از شکل ظاهری گوش‌ها:

افرادی که به دلیل بیرون‌زدگی، عدم تقارن یا ناهنجاری‌های گوش دچار مشکلات روانی یا اجتماعی و کمبود اعتماد بنفس شده‌اند با انجام این عمل میتوانند مشکل خود را بهبود ببخشند.

گوش‌های برجسته:

در افرادی که گوش‌های آن ها بیش از حد طبیعی از سر فاصله دارند عمل اتوپلاستی روشی موثر برای درمان این مشکل میباشد.

گوش‌های نامتقارن:

زمانی که اندازه یا شکل گوش‌ها به طور قابل توجهی با هم متفاوت باشد اتوپلاستی به عدم تقارن گوش ها کمک میکند.

اصلاح ناهنجاری‌ها:

در صورتی که در اثر آسیب یا دیگر شرایط گوش‌های فرد تغییر شکل پیدا کرده باشند، مانند گوش‌های کوچک‌تر از حد طبیعی (میکروتیا)، اتوپلاستی باعث رفع مشکلات و ناهنجاری ها میشود.

افراد با پوست یا غضروف بسیار نازک یا ضعیف

در برخی موارد، ضخامت یا استحکام غضروف گوش برای تغییر شکل و تثبیت مناسب کافی نیست. این افراد ممکن است نتوانند نتایج مطلوبی از جراحی به دست آورند.

زنان باردار

انجام جراحی‌ اتوپلاستی، در دوران بارداری توصیه نمی‌شوند. استرس جراحی و داروهای بی‌حسی می‌توانند برای مادر و جنین خطرناک باشند.

افراد با عفونت‌های فعال یا بیماری‌های پوستی

وجود عفونت در گوش یا پوست اطراف آن، خطر عوارض بعد از جراحی را افزایش می‌دهد. ابتدا باید عفونت‌ها یا بیماری‌های پوستی درمان شوند و سپس عمل انجام شود.

افراد مبتلا به بیماری‌های خاص

بیماری‌های انعقادی خون: افرادی که مشکلات انعقاد خون مانند هموفیلی دارند، ممکن است در معرض خونریزی شدید در حین یا پس از جراحی باشند.

دیابت کنترل‌نشده: دیابت می‌تواند روند بهبود زخم را مختل کرده و خطر عفونت را افزایش دهد.

بیماری‌های خودایمنی: شرایطی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید می‌تواند باعث مشکلات در بهبود زخم‌ها یا افزایش عوارض شود.

کودکان زیر ۵ سال

گوش‌ها تا سن ۵ سالگی به رشد کامل نمی‌رسند. جراحی در سنین پایین می‌تواند باعث ایجاد مشکلات در رشد گوش شود. کودکان باید از نظر جسمی و روانی آمادگی کافی برای تحمل جراحی و مراقبت‌های پس از آن نیز داشته باشند.

مرحله اول: بیحس کردن ناحیه مورد نظر

• در اولین مرحله با تزریق داروهای بی حسی به ناحیه مورد نظر، فرد برای انجام عمل آماده میشود.

مرحله دوم: ایجاد برش ها

• بسته به نوع جراحی و انتخاب روش درمانی، ممکن است یک برش در پشت گوش یا در داخل گوش زده شود.

مرحله سوم: اصلاح شکل و ساختار گوش

• در این مرحله جراح با برداشتن پوست اضافی یا غضروف اضافه و یا جابجا کردن شرایط غضروف ها ایرادات ظاهری گوش را برطرف خواهد نمود.

مرحله چهارم: بخیه زدن برش ها و قراردادن پانسمان

• در مرحله آخر با ایجاد بخیه هایی ظریف در پشت گوش و یا چین های داخلی گوش، برش ایجاد شده بسته خواهد شد و به منظور پیشگیری از بروز عفونت، پانسمان مخصوصی بر روی گوش قرار داده میشود.

– تا شش هفته قبل از جراحی گوش ، از استعمال دخانیات اجتناب نمایید، چرا که استعمال دخانیات باعث کاهش اکسیژن رسانی در خون می شود.

– مصرف داروهایی ؛ همچون آسپرین ، داروهای ضدالتهاب و برخی داروهای گیاهی موجب خون ریزی در حین عمل خواهند شد، بنابراین از مصرف آن ها خودداری نمایید.

– حداقل تا 8 ساعت قبل از جراحی ، چیزی میل نکنید و ناشتا باشید.

– روز عمل، داشتن زیور آلات و اجسام فلزی ممنوع می باشد.

– آزمایشات مورد نیاز را به موقع انجام دهید و نتیجه را در اختیار پزشک خود قرار دهید.

– برای بهبود سریعتر و کاهش درد و التهاب داروهای تجویز شده را به موقع مصرف کنید.

– مدت زمان قرارگیری پانسمان بستگی به نظر پزشک دارد و از دست زدن و جداکردن آن خودداری کنید.

– از لمس کردن، خاراندن، مالش دادن یا فشار آوردن شدید به محل برش خودداری کنید.

– بر اساس دستورالعمل پزشک، گوش ها و محل عمل را به طور مرتب شست و شو دهید.

– به منظور پیشگیری از عفونت حتما بهداشت فردی خود را رعایت کنید.

– از انجام فعالیت‌های تماسی پربرخورد که ممکن است باعث زخم و صدمه به گوش‌ها شود، بپرهیزید.

– پس از انجام جراحی حتما همراه داشته باشید تا شما را تا منزل همراهی کند.

– از استعمال دخانیات و مصرف مشروبات الکلی تا یک ماه پس از عمل خودداری کنید.

– تا یک الی ۳ ماه پس از جراحی، شب‌ها برای مراقبت از گوش‌ها باید از یک هدبند استفاده کنید.

– تا ۲ الی 4 هفته بعد از انجام جراحی، بر روی پهلو‌ها نخوابید و سر خود را به سمت بالا بگیرید.

– به هنگام خوابیدن سر خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا روند بهبودی تسریع شود.

– تا چند روز بعد از جراحی، از خوردن غذاهای سفت که نیاز به جویدن های زیاد دارند خودداری کنید.